Szpinak - wartości odżywcze, właściwości lecznicze, przepisy

Szpinak świeżyO szpinaku mówiło i mówi się wiele: że jest niesmaczny, że trudno z niego przyrządzić dobrą potrawę… na szczęście nie są to informacje prawdziwe, a szpinak - poza tym, że jest zdrowy - jest również bardzo smaczny, jeśli wiemy, jak odpowiednio go wykorzystać. Warto poznać bliżej szpinak, który, mimo złej sławy, powinien być bardziej doceniany we współczesnej kuchni.

Kilka słów o szpinaku

Szpinak to warzywo liściaste z rodziny szarłatowatych, to roślina jednoroczna. W naszej kulturze niestety okryty jest złą sławą, kojarzy się nam z niesmaczną, zieloną papką, jaką przychodziło nam jeść w przedszkolu. Warto jednak spojrzeć na smaczny szpinak nieco przychylniejszym okiem i dostrzec nie tylko jego walory smakowe ale również liczne właściwości zdrożone oraz odżywcze.

Wartości odżywcze i właściwości lecznicze szpinaku

Szpinak to bogate źródło żelaza, zaleca się więc jego spożywanie osobom, które cierpią na niedobór tego pierwiastka, w tym borykają się z anemią. Zawiera też potas, wiec powinny go spożywać osoby z nadciśnieniem, gdyż skutecznie je obniża. Poza tym, szpinak to prawdziwa skarbnica witamin, posiada witaminy z grupy B, witaminę K, E i C. Jest źródłem betakarotenów i luteiny, wspomaga dobre widzenie i chroni przed zachorowaniem na zaćmę. Zawiera też cenne przeciwutleniacze, które stanowią skuteczna broń w walce z chorobami serca w tym miażdżycą, gdyż obniżają poziom cholesterolu oraz wspomagają profilaktykę nowotworów. Zabezpiecza przed zachorowaniem na raka wątroby, pęcherza moczowego, u pań: piersi, a u panów: raka prostaty. Ze względu na zawartość kwasu foliowego, jedzenie szpinaku zaleca się przyszłym mamom. Składnik ten zapobiega bowiem powstawaniem wad u płodu, w tym uszkodzeń układu nerwowego. Polecany jest także w profilaktyce chorób układu nerwowego osób starszych, w tym chorobie Alzheimera oraz Parkinsona. Ponadto, wspomaga odporność organizmu oraz sprzyja gubieniu zbędnych kilogramów poprzez przyspieszanie metabolizmu, jest też warzywem niskokalorycznym. Szpinak wspomaga pracę układu pokarmowego zapobiega wzdęciom i zaparciom. Jedzenia szpinaku nie zaleca się osobom z kamicą nerkową: obecność kwasu szczawiowego może zaostrzać objawy choroby oraz sprzyjać tworzeniu się nowych kamieni.

Gdzie kupić i jak przechowywać szpinak?

Szpinak kupimy w praktycznie każdym sklepie z warzywami oraz większym markecie. Dostępny jest zarówno świeży (w sezonie) jak i mrożony, w postaci rozdrobnionej, tzw. brykiet lub w listkach. Szpinak jest łatwy z uprawie, z powodzeniem można hodować go we własnym ogrodzie. Źle znosi wysokie temperatury, jest za to odporny na mróz, może być hodowany pod przykryciem lub jako międzyplon, doskonale rośnie w wilgotnej ziemi, bez chwastów. Szpinak zbieramy, gdy rozety posiadają kilka dorodnych liści, zbiór powinien się odbywać rano lub późnym wieczorem, kiedy nie świeci już słońce. Uważajmy jednak na szkodniki, zwłaszcza mszyce.

Liście szpinaku

Jak przyrządzić szpinak?

Szpinak możemy jeść w wielu postaciach: na surowo, gotowany, blanszowany lub nawet podsmażony. Sekretem przygotowania szpinaku jest jednak wskazówka, aby zachował on piękny, zielony kolor i tym samym jak najwięcej składników odżywczych. Sekret tkwi w odpowiednim "zahartowaniu" listków, czyli włożeniu ich na chwilę do wody z dodatkiem lodu. Warto czynić to zaraz po opłukaniu szpinaku.

Szpinak w naszej kuchni - garść inspiracji i przepisy na dania ze szpinakiem

Ze względu na różnorodność form przyrządzenia szpinaku może być on wykorzystywany do przygotowania wielu dań, zarówno na ciepło, jak i na zimno. Szpinak świeży doskonale smakuje w sałatce.

  • Propozycja pierwsza to połączenie szpinaku, białego lub pleśniowego sera, gruszki, orzechów lub pestek dyni i delikatnego sosu winegret.
  • Kompozycja druga to sałatka ze szpinaku, kaszy i winogron z dodatkiem świeżej lub grillowanej figi.
  • Szpinak dodawajmy również do dań na ciepło, doskonale nadaje się tu szpinak świeży oraz mrożony. Warto go dodać do zapiekanki: szpinak doskonale komponuje się z makaronem, kurczakiem, papryką oraz ogórkiem. Całość posypujemy serem i zapiekamy. Potraw z makaronem nie musimy zapiekać, można je podać wymieszane jako danie obiadowe lub ciepłą kolację.
  • Ciekawą propozycją jest też makaron ze szpinakiem, łososiem i serem pleśniowym lub serem typu feta.
  • Szpinak nadaje się do nadziewania mięs, naleśników, pierogów czy makaronu typu cannelloni. Farszem ze szpinakiem możemy nadziewać piersi z kurczaka lub schab, na przykład w formie roladek. Naleśniki i makaron możemy dodatkowo ale nie musimy zapiekać. Nadzienie powinno zawierać żółty ser, smaki doskonale będą się przenikały. W przypadku naleśników i pierogów można dodać wędzonego łososia. Można z jego dodatkiem przyrządzić też smaczną odmianę lasagne, np. z białym serem.
  • Szpinak to także składnik wielu zup-kremów. Gotową zupę można udekorować groszkiem ptysiowym: wzbogaci jej smak.
  • Szpinak warto dodawać też do pizzy. Stanowi on to także doskonały dodatek do… koktajli. Świetnie smakuje zmiksowany z jabłkiem, bananem, gruszką lub z wiśniami i truskawkami. Do wersji wytrawnej polecany jest imbir, do delikatnej: migdały lub mleczko migdałowe czy też mleczko kokosowe.